|
24.4.2015 10:23:00
Ķslensku žżšingaveršlaunin - įvarp formanns Ķslensku žżšingaveršlaunin 2015 voru veitt ķ ellefta sinn viš hįtķšlega athöfn į Gljśfrasteini 23. aprķl. Forseti Ķslands afhenti veršlaunin en žau hlaut Gyršir Elķasson fyrir Listin aš vera einn, žżšingu į ljóšum japanska skįldsins Shuntaro Tanikawa. - Af žvķ tilefni flutti formašur Bandalags žżšenda og tślka žetta įvarp: Herra forseti góšir gestir glešilegt sumar og velkomin į Gljśfrastein til aš fagna meš okkur nżjum handhafa Ķslensku žżšingaveršlaunanna, žeim ellefta ķ röšinni, en Bandalag žżšenda og tślka hefur stašiš fyrir veitingu veršlaunanna frį įrinu 2005. Viš erum hreykin og stolt af žvķ aš geta į žennan hįtt vakiš athygli į mikilvęgi žżšinga ķ ķslenskum bókmenntaheimi og leggja okkar litla skerf af mörkum til aš aušga ķslenska menningu og tungu. Framlag žżšenda ķ žeim efnum vill oft gleymast og falla ķ skuggann af frumsömdu efni en žaš er bęši vķst og satt aš viš ęttum minna af frumsömdum textum ef ekkert vęri žżtt og spurning hvort viš ęttum yfirleitt móšurmįl sem ętti orš til um allt sem er hugsaš į jöršu. Um daginn var ég aš spjalla viš vin minn, sem sagši mér upprifinn frį žżskri bók sem hann var aš lesa og žótti skemmtileg. Ég vissi aš hann les ekki žżsku en bókin var nżlega komin śt ķ ķslenskri žżšingu svo ég spurši aušvitaš hver hefši žżtt hana. Į ķslensku? sagši hann. Ég nenni ekki aš lesa žżšingar į ķslensku. Ég er aš lesa hana į ensku. Um daginn geršist žaš lķka aš formašur efnahags- og višskiptanefndar lagši fram hundraš blašsķšna skżrslu um peningamįl į ensku. Hann taldi heppilegast aš haga mįlum žannig, žvķ žaš vęri bęši dżrt og tķmafrekt aš žżša skżrsluna į ķslensku. Fyrst honum žótti best aš semja skżrsluna į ensku en ekki móšurmįlinu hefur hann vęntanlega lagt eyrun viš žeim hįvęru röddum fyrir Hrun sem töldu brżnt aš taka alveg upp ensku ķ żmsum geirum og greinum, ekki sķst fjįmįlum. Ég ętla nś ekki aš fara aš velta mér uppśr hrunsögum į žessum glešilega sumardegi en langar žó aš nefna eitt sem vekur mér enn von og trś į lķfvęnleika ķslenskrar tungu. Fimm mķnśtum eftir aš bankarnir voru oršnir aš dufti og ösku var fólk fariš aš nota orš eins og afleišusamningar, skortsala, žynningarįhętta og framvirkir óframseljanlegir fjįrmįlagerningar jafn hiklaust og óžvingaš og ef žaš vęri aš spjalla um vešriš og daginn og veginn. Oršin voru žį öll til žau höfšu einhvern tķmann veriš žżdd og smķšuš inn ķ ķslensku og viš įttum žau žegar į žurfti aš halda. Žingmašurinn hafši ef til vill rétt fyrir sér um žaš, aš žżšingar geti tekiš drjśgan tķma žótt žaš eigi sķšur viš um beinharšar nytjažżšingar en bókmenntažżšingar žar sem žarf umfram allt aš mišla stķl og įherslum, blębrigšum mįlsins, leik aš oršum og hugtökum, myndmįli, menningarlegum tilvķsunum, undirtexta og öllu žvķ sem ósagt er öllu žvķ sem séra Matthķas Jochumsson kallaši skįldskaparins fišrildasilki ķ umfjöllun um žżšingar. Žaš getur vissulega tekiš tķma aš koma žvķ öllu į okkar įstkęra, ylhżra móšurmįl og launin eru sjaldnast eša aldrei ķ samręmi viš vinnuna. Vinur minn lesandinn óš hins vegar villu og svķma og ég ętla aš segja žaš sama viš ykkur og hann: Jafnvel žótt mašur hafi gott vald og góšan skilning į erlendu tungumįli jafnast lestur į žvķ aldrei viš žaš aš lesa į móšurmįlinu. Ekkert annaš tungumįl talar jafn skżrt til okkar innsta kjarna og ķ engu öšru tungumįli eru blębrigšin jafn sterk og įberandi og myndirnar jafn ljóslifandi. Žetta stafar aušvitaš ekki af žvķ aš ķslenskan sé afbragš annarra tungumįla sem hśn aušvitaš er, viš vitum žaš öll innst inni heldur af žvķ aš hśn er fyrsta mįliš sem viš lęršum, tungumįliš sem mótaši fyrstu mynd okkar af heiminum. Į ķslensku reyndum viš fyrst aš lżsa okkur sjįlfum og umheiminum og žvķ er hśn, mešvitaš eša ómešvitaš, einn sterkasti žrįšurinn ķ sjįlfsmynd okkar og tengslum okkar viš heiminn. En ķslenska getur ekki žrifist og dafnaš nema henni sé sinnt og hśn fįi sķna nęringu. Ķslensk oršręša veslast upp ef viš notum ekki oršin sem okkur eru fęrš yfir erlend heiti og hugtök. Ķslenskar bókmenntir stašna og deyja ef inn ķ žęr streyma ekki stöšugt nżjar stefnur og hugmyndir, gömul og nż verk ķ ķslenskum klęšum, og žar kemur žżšandinn til sögunnar meš list sķna. Įrni Matthķasson, formašur dómnefndar Ķslensku žżšingaveršlaunanna, ętlar aš segja ykkur betur frį verkunum fimm sem eru tilnefnd ķ įr. Dómnefndin vann af kappi og las fleiri blašsķšur en hollt er aš telja og ég fęri henni hér meš kęrar žakkir frį Bandalagi žżšenda og tślka fyrir óeigingjarnt starf. Viš žżšendurna fimm sem eru tilnefndir til veršlaunanna langar mig aš lokum aš segja žetta: Gyršir, Herdķs, Hermann, Jón og Silja žakka ykkur kęrlega fyrir žessi frįbęrlega vel žżddu verk og žakka ykkur ennžį betur fyrir framlag ykkar til ķslenskar tungu og menningar. Ef ég fengi einhverju aš rįša yršu veitt fimm veršlaun hér ķ dag og helst fleiri! Magnea J. Matthķasdóttir Til baka |
Bandalag žżšenda og tślka | Hrķsmóum 11 | 210 Garšabęr | [email protected]